|
1 Kor 13: 1 - 13
1 Kor 13: 1 - 13
A Van de lagere school herinner ik me nog dat we tekenles kregen. Eerst tekenden we zo maar wat. Maar later moesten we eerst hulplijnen trekken: met een zacht potlood een dun lijntje, stippeltjes mocht ook.
Een eerste hulplijn was een rechte, op drie kwart : de horizon. daarvandaan zou de zon opkomen.
En dan moesten we nog lijnen trekken waar de paden en wegen ongeveer moesten komen.
Merkwaardig genoeg moest die lijnen naar elkaar toe lopen, alsof de weg steeds smaller werd en in een punt eindigde terwijl in het echt de weg overal even breed was. Maar zo kreeg je diepte in de tekening: perspectief.
En als die lijntjes er stonden en de tekening in vlakken was verdeeld ging je het verder invullen: huizen, bomen, mensen en noem maar op.
En pas als je daar mee klaar was nam je je gummetje en veegde je die dunne hulplijntjes uit.
Dan ging je de tekening kleuren en wat was je trots als het een beetje gelukt was.
Hulplijntjes. Die zijn onmisbaar en overbodig.
Onmisbaar aan het begin Overbodig aan het eind. Ze zijn maar voorlopig en tijdelijk. Als ze hun dienst hebben bewezen, kun je zonder.
B Zou je in het geloof ook hulplijntjes hebben Zou het geloof zelf een hulplijntje kunnen zijn onmisbaar voor het moment…overbodig op den duur?
Zoiets lijkt Paulus wel op het oog te hebben: onvolkomen is ons kennen, schrijft hij en beperkt ons profeteren Als het volmaakte komt, zal wat beperkt is verdwijnen.
Hij heeft het dan bijv. over kennis van de bijbel In onze ogen heel belangrijk en dat is het ook: hou zouden we God kennen en geloven en lief kunnen hebben zonder verhalen over Abraham en Mozes zonder psalmen en profeten zonder evangelie over Jezus? Onmisbaar….en toch: overbodig
En hij heeft het bijv. over de ethiek over de naastenliefde En dat is ook heel belangrijk om naar elkaar om te zien en wie honger heeft te voeden en wie naakt is te kleden en wie eenzaam is te bezoeken hoe zou het koninkrijk der hemelen onder ons kunnen zijn zonder deze dingen: onmisbaar deze naastenliefde…en toch: overbodig?
En die belangrijke dingen uit het Oude Testament: het verbond en de besnijdenis het beloofde land de heilige stad Jeruzalem de tempel, de offers en rituelen de sabbat hulplijntjes? onmisbaar en overbodig ook?
En al die belangrijke dingen uit de geschiedenis van de kerk: de geloofsbelijdenis en de catechismus de bijbelvertaling en het liedboek de kerkgebouwen en kathedralen? doop en avondmaal stippellijntjes? niet de tekening zelf? Gaat het om wat anders nog? Daar lijkt het wel op: Als het volmaakte komt, zal het onvolkomene afgedaan hebben.
C Paulus is niet de eerste die zoiets zegt. De profeten van Israel hebben er telkens op gewezen dat Jeruzalem, de tempel, de offers en al die heilige dingen wel belangrijk zijn maar niet het einddoel. Onmisbaar…maar ook voorlopig. Hulplijntjes ten dienste van wat anders. ten behoeve van de tekening ter ondersteuning van vrede op aarde en God wonend bij de mensen Dat is de tekening, het einddoel Daarvoor hebben wij die heilige dingen gekregen daarvoor zijn ze onmisbaar Maar op zichzelf?.
Het beloofde land is geen doel op zichzelf En de tempel is geen garantie voor vrede en voorspoed En de offers zijn geen verzekering voor welvaart en geluk. We hoorden al hoe Jesaja tekeer gaat tegen offers en rituelen en feesten alsof dat ook maar iets voorstelt als de mensen ondertussen elkaar onrecht aan doen en wees en weduwe tekort komen
En Paulus zegt van zichzelf: ik ben een Hebreeër, een nakomeling van Abraham uit de lievelingsstam: Benjamin heel serieus in mijn geloof: ijverig als geen ander Maar alles wat mij winst was is in wezen mijn ongeluk: schade Ik ging er helemaal verkeerd mee om. Zag het niet als hulplijntjes maar als de tekening zelf Ik maakte het tot de hoofdzaak. Ik ontleend er mijn identiteit aan. Het heeft mij tot een vijand van God en tot iemand die de volgelingen van Jezus het liefst het leven zuur maakt.
We moeten de heilige dingen als hulplijntjes zien het is niet de tekening zelf! de heilige dingen zijn tijdelijk, voorlopig… niet het einddoel…onmisbaar maar als het erop aankomt: overbodig Het leven met God en het leven met elkaar mislukt helemaal als we ons daarin vergissen.
D In de praktijk gaat het mis: In Israel met de tempel en de offers met Jeruzalem en het heilige land
In die gemeente in Korinte gaat het mis met geloof en tongentaal met bijbelkennis en profetie zelfs met de zorg voor de armen.
In de kerkgeschiedenis gaat het mis met kerk en doop en avondmaal met de dogma’s over God en Jezus
Voor ons zijn de heilige dingen blijkbaar vooral onmisbaar en niet: voorlopig en op den duur: overbodig Niet als een middel om in liefde met God en met elkaar te leven Veelmeer als een doel op zichzelf.
Dat zal er wel mee te maken dat het leven onzeker is en onvoorspelbaar Dat maakt ons angstig en bezorgd. En daarom willen wij graag iets in handen hebben Wij willen zekerheden, garanties. En wat is er dan fijner dan dat je bijzelf kunt zeggen: ik heb een tempel, een kerk, een kathedraal ik heb een besnijdenis, een doop, ik heb een bijbel waar ik alles van weet ik heb een geloof dat bergen verzet ik heb de geest: tongentaal of een ander charisma ik heb… en daarmee bezweer ik mijn zorgen, mijn onzekerheid, mijn angst
ik heb…ja dacht je dat? heb je een kerk, een doop, een bijbel, heb je een geloof, heb je de geest heb je die heilige dingen? als het echt stormt in je leven? heb je het nog steeds als je ziek wordt, als je sterven moet?
Zou je niet liever willen dat het jou heeft? dat God jou heeft? die heilige dingen zijn op zichzelf toch niets het gaat er om dat je door die heilige dingen geloven en merken kunt dat God bij je is met zijn liefde, zijn bemoediging, zijn zorg? ik heb? nee: ik heb niets maar ik geef me over aan God vertrouw me toe aan zijn liefde en zorgt.
E Dat is de positie van Paulus na zijn bekering De christelijke visie. Hij zegt niet meer: ik heb de Geest / ik heb geloof en kennis / ik heb goede werken. Want overal waar je “ik heb” voor zet leef je nog in angst en zorg En overal waar je “ik heb” voor zet komt het tot rivaliteit En overal waar je “ik heb” voor zet komt het hoogmoed bij jezelf en neerzien op de ander.
Paulus zegt voortaan: al die heilige dingen zijn maar hulplijntjes. Het gaat om om iets anders Het gaat erom dat wij geloven = vertrouwen: leven zonder angst en zorg
Het gaat erom dat wij hopen: zonder wanhoop leven voor de vrede
Het gaat erom dat wij in liefde leven: zonder ikzucht en geldingsdrang.
Geloof, hoop en liefde: dat is de tekening waarvoor die hulplijntjes bedoeld zijn: Onmisbaar als eerste aanwijzingen maar toch ook voorbijgaand: overbodig als de liefde eenmaal op gang is gekomen.
Daarom: al spreek ik in talen en in tongen maar doe ik het zonder liefde dan behaag ik alleen maar mezelf Niemand die er wat aan heeft.
En al weet ik alles van het geloof maar spreek er over zonder liefde dan doe ik alleen maar opgeblazen Niemand die wat van mij aanneemt
En al geef ik alles weg wat ik heb zelfs m’n leven als martelaar voor het geloof blaas ik mezelf op uit haat en afkeer wat zaai ik anders dan dood en verderf?
Zo hoeft het niet. Zo werkt het niet. Zonder liefde is het allemaal niets. En niets is erg weinig: geen krappe voldoende, maar: nul komma nul. Daar ga je niet mee over. Dan ben je gezakt voor het examen dat je leven is.
F Paulus is heel radicaal. Hij durft het aan om alle heilige dingen te relativeren de bijbel, de geloofsleer, de kerk de rustdag en de ethiek en de moraal en wat er verder maar is niets is absoluut en belangrijk op zichzelf alles wordt gerelativeerd…betrekkelijk gemaakt: betrokken op de liefde.
Daarmee zegt hij niet dat de heilige dingen waardeloos zijn. Helemaal niet. Voorlopig zijn ze onmisbaar. Ze helpen ons om goed te leven met God en met elkaar Ze helpen ons om de gemeente van Christus op te bouwen. Onmisbaar zoals hulplijntjes onmisbaar zijn voor de tekening.
Maar op den duur zijn ze overbodig. de gaven van de geest / de kennis van de bijbel doop en avondmaal / het onze Vader er komt een tijd dat we ons daar niet meer aan vast hoeven houden om Gods liefde en zorg te ervaren.
Zelfs het geloof in God, in Jezus en de Geest is op een dag overbodig: als eenmaal God bij ons is … en wij God zijn dan zien we dat het allemaal waar is wat we nu nog geloven Dan is ons geloven aanschouwen geworden. En vast is het nog heel anders…en mooier en indrukwekkender dan we nu vermoeden Daarom: misbruik je geloof niet om elkaar mee de kerk uit te vechten.
En ook de hoop is niet onmisbaar. Als God bij ons is…en wij bij God zijn en heel de aarde van zijn heerlijkheid is vervuld dan is onze hoop in vervulling gegaan Vast nog mooier dan de mooiste dromen en idealen die we er nu op op na houden. Daarom: maak van je hoop geen fanatisme
G Alles gaat voorbij Geloof wordt aanschouwen Hoop gaat in vervulling Is er dan niets dat blijft?
Als ooit God alle hulplijntjes uitveegt welke tekening staat er dan op het papier van onze werkelijkheid is? het rijk van God! waar geen ziekte en dood meer is waar de oorlog niet meer geleerd wordt en alle tranen gewist en God alles in allen: het rijk van de liefde. De liefde blijft.
Daarom kan de liefde niet gerelativeerd worden. Zij is onmisbaar nu … en nooit op een dag overbodig Zij is het begin en het einde van alle dingen.
Daarom moet alles aan de liefde gerelateerd worden: geloof en kennis hoop en idealen ethiek en levenswandel alle heilige en alle gewone dingen. En alles wat zonder liefde is, is niets, nul komma nul. Enkel wat met liefde is gevuld stelt nu wat voor, de rest is kouwe drukte Enkel wat uit liefde is gezegd, en gedaan is iets en vindt zijn bekroning in het rijk van God.
De liefde is absoluut. Want God is liefde. AMEN | ||
| terug | ||