Joh 20: 1-18 (C)
Joh 20: 1-18 (C)
Pasen 2022: de tunnelvisie doorbroken. Dan raak je er aan gewend Dan kijk je er niet meer van op. Maar de allereerste keer dat het Pasen werd is dat wel even anders: Niemand houdt er rekening mee dat het graf leeg is dat Jezus is opgestaan en hun verschijnen zal. De discipelen wisten niet beter dan Jezus is dood. Ze verwachten hem niet terug.
Dat is ook zo met Maria Magdalena. Ze gaat wel naar het graf Maar niet omdat ze op een wonder hoopt op opstanding, op een weerzien Ze gaat naar het graf om te treuren en te rouwen En vooral wil ze Jezus nog één keer weer zien en aanraken. Om te zien dat hij het echt is Om te voelen dat hij koud is
Want dat vindt ze nog steeds ongelooflijk Hij, die haar zo goed geholpen had Die 7 boze geesten had uitgedreven Zodat ze weer een beetje normaal kon functioneren en haar leven weer op de rail kreeg Hij dood? Haar Redder? Haar houvast? Want hem loslaten... zouden dan die demonen weer terug komen?
Als ze bij het graf komt, ziet ze wel: het is open, de grote steen ervoor weg gerold Ze weet niet goed wat ze ervan denken moet geroofd? ergens anders neer gelegd? Want dood is dood Einde verhaal
Of zou dat een tunnelvisie zijn? Ze heeft het zo vaak gezien, gehoord dat ze de tekenen die spreken van opstanding niet meer zien: Het open graf, de linnen doeken, de twee engelen, de tuinman... Er is van alles dat verrast, dat anders is dan gedacht. En zij ziet het wel, Maria, de tekenen maar de be-teken-is ontgaat haar. Zij duidt ze in haar schema van dood is dood. Ze staat niet open voor wat ongedacht nieuw en anders is Haar geloofsantenne is ingeklapt. Ze rekent niet met God... Dat Hij haar en heel de mensheid deze ochtend verrassen zou...
in dat schema dood is dood Hebben we een tunnelvisie? Of de open ogen van het geloof?
Dood is dood Dat is een van de weinige zekerheden in het leven Nooit kwam er nog iemand terug
Een treurige zekerheid is dat En kijk je heel diep in ons hart dat kunnen we er eigenlijk geen genoegen mee nemen. We ervaren de dood als een vijand Een die kostbare banden van liefde en genegenheid verbreekt. We wennen er nooit aan. Helemaal niet als iemand nog jong is en in de kracht van zijn leven wegvalt. Maar ook als iemand oud geworden is en versleten en de dood als een verlossing komt dan nog ervaren we dat als verlies: Na jaren van samen door het leven in vriendschap en liefde verbonden elkaar steeds beter leren kennen en waarderen. En dan uit elkaar. Zo jammer. Zo'n pijn.
Zouden we niet alles op alles moeten zetten om een teken, om een aanwijzing te vinden dat de dood niet het einde is?
Die aanwijzingen zijn er: de paasverhalen We hebben er zojuist een gelezen.
Ik weet wel dat er uitleggers zijn die zeggen dat het allemaal symbolisch is: In de vorm van een eenvoudig verhaal zou de evangelist iets moeilijks uitleggen dat de zaak van Jezus doorgaat. Hij is niet echt opgestaan, dat kan nu eenmaal niet Nee, hij is opgestaan in het geloof van zijn discipelen. Want: dood is dood...en velen gaan daarin mee.
Of heb je dan net als Maria last van die tunnelvisie? Ben je zo gehecht aan die enige echte zekerheid dat het gewoon niet waar mag zijn dat de dood dood is?
C De paasverhalen zijn niet maar creatieve verhaaltjes verzonnen door de eerste discipelen om duidelijk te maken dat Jezus in hun en ons voortleeft.
Ga maar na: zij is een vrouw. En hoe was het in de wereld van toen? een vrouw geldt niet als heel betrouwbaar Als er een rechtzaak was over een diefstal of een ander misdrijf dan telde haar getuigenis niet mee Ook al had ze alles gezien en gehoord. Dat vinden we nu discriminatie. En dat is het ook. Maar toen Joh zijn evangelie schreef was dat de officiële regel in de rechtspraak.
Als dat gewoonte is in jouw wereld en je wilt vertellen van Pasen, van Jezus, dat die in jou voortleeft ga je dan verzinnen dat vrouwen de eersten zijn die het lege graf zijn?
Ga je vrouwen opvoeren als de eerste en belangrijkste getuigen van de opstanding?
En niet zo maar vrouwen: maar Maria van Magdalena. Weet u nog? Die ooit zo in de war was dat Jezus haar van 7 boze geesten moest bevrijden
Het getuigenis van vrouwen was al niet geldig. En bij Maria zat ook nog eens een steekje los. Hoe denk je dat de mensen zullen reageren als ZIJ van het lege graf, van een verschijning van Jezus komen vertellen? Met ongeloof natuurlijk.
Als je met een aanschouwelijk verhaaltje wilt uitleggen dan Jezus leeft dan geef je de hoofdrol toch niet aan vrouwen? Dan maak je je eigen verhaal direct ongeloofwaardig! En toch vertelt Johannes van een vrouw, van Maria van Magdala...
Daar is maar 1 verklaring voor: Dat het gewoon zo gegaan is. Alle 4 evangeliën vertellen dat zij de eerste is die het open graf ziet twee engelen in witte kleren een tuinman...de Opgestane: Jezus, hij leeft!
De verhalen van de Opstanding zijn geen gedichten of gelijkenissen Ze zitten niet boordevol beeldspraak. Ze worden verteld als een verslag van gebeurtenissen.
Dat is een groot verschil met de lijdensgeschiedenis ervoor. Die vertellen van het laatste avondmaal van Getsemane, van de arrestatie, het verhoor van Pilatus, de kruisingen en de begrafenis.
Dat is ook geschiedenis, maar daar zitten allemaal toespelingen in op het oude Testament: * De soldaten dobbelen om het kleed van Jezus Dat herinnert aan Psalm 22 * dat Jezus met een speer doorboord werd wordt in verband gebracht met een uitspraak van de profeet Zacharia Dat vind je de hele lijdensgeschiedenis door. De evangelisten hebben hun best gedaan om het lijden en sterven van Jezus te duiden. Het is feit + interpretatie. Feit + fictie
Maar dan kom je bij de erhalen van de Opstanding en dan houdt het helemaal op. Mat, Mc, Luc en Joh zo van hun stuk gebracht dat ze zich er geen raad mee weten Ze kunnen het gewoon niet plaatsen Hun fantasie laat hen in de steek Hun kennis van de bijbel helpt niet verder.
Dit is zo nieuw, zo anders, zo onverwacht. Ze komen niet verder dan de paar verwarde berichten die we net gehoord hebben. Geen duiding, geen interpretatie, geen toespelingen Ze blijven bij de feiten Het is al moeilijk genoeg om verslag te doen van de overrompelende gebeurtenissen
Hier en daar kleeft er een klein beetje symboliek aan de feiten: Dat Pasen begint vroeg in de morgen als de zon nog maar net opkomt Mooi om dat te vermelden: Pasen is de wereld in nieuw licht zien
En dat het de eerste dag van de week is Ook zo mooi om dat te noemen:
De evangelisten wilden vast dat we dat symbolische ook zouden zien Maar het is in de eerste plaats gewoon letterlijk heel vroeg / op de eerste dag gebeurd.
E Twee aanwijzingen: - Bijna geen symboliek: meer feit dan fictie Zou het dan toch? Is het niet langer: dood is dood Kunnen we die tunnelvisie opgeven? Omdat Jezus, gekruisigd, gestorven en begraven werkelijk uit het rijk van de dood is opgestaan opgewekt door God?
Pasen is niet: Jezus is opgestaan in ons geloof Wij zetten de zaak van Jezus door. Jezus leeft in ons ? dat is Pinksteren!
Pasen is: wij leven in Christus! Hij kent Maria bij name Hij kent ieder van ons Hij bewaart ons in zijn hart En Hij leeft...Hij is in de wereld van God En met Hem zijn wij daar nu ook: aan de andere kant. We zijn veilig, we zijn geborgen. Geen onheil en geen dood kan ooit nog dat ongedaan maken.
Daarom moet Maria Jezus loslaten ik ga naar mijn Vader, die ook jullie Vader is naar mijn God, die ook jullie God is
Jezus leeft...en wij in Hem (Pasen) en Hij in ons (Pinksteren) wij: - nu verdrietig om de geliefden die wij verloren aan de dood - nu lijdend onder ziekte en zorg en eenzaamheid - nu bewogen met zovelen die honger en gebrek lijden - nu woedend om het geweld in Oekraine Wij nu in de greep in al die vormen van dood ... maar Eén is er door gekomen: Jezus Christus Hij leeft...En wij horen bij hem... zijn God is onze God, zijn Vader onze Vader
Daarom willen we de dood niet toelaten in ons hart We weigeren onverschillig te worden of cynisch of bitter. Wij gaan zo goed mogelijk verder, onverstoorbaar, hoopvol met al die mooie dingen die Jezus ons leerde: dienen en delen, vergeven zovaak als nodig in goed vertrouwen levend bij de dag.
Hij zal ons helpen. In de hemel bidt hij voor ons bij God Op aarde zal zijn Geest ons leiden. Hij zal ons bewaren alle dagen, alle nachten tot Gods nieuwe wereld komt en de dood voorgoed van het toneel verdwenen is. AMEN | ||
terug | ||