Pred 11: 7-10 Pred 11: 7-10
Zou jij met een ingebrachte chip de meest fantastische ervaringen willen opdoen en je de hele dag gelukkig willen voelen? Of vind je dat toch nep? Wanneer ben je eigenlijk gelukkig? Moet je daarvoor veel hebben of verre reizen maken of veel bedpartners versieren? Of vind je het geluk juist niet als je je er zo op toelegt? Zou geluk een bijprodukt van iets anders kunnen zijn?

A    groet
Je leeft altijd in het hier en nu
Maar toch heeft je leven nu alles te maken met later
Met wat je van de toekomst verwacht.


In de Middeleeuwen zagen de mensen het somber
ze verwachtten niet veel goeds
Memento Mori, Gedenk te sterven, betekent dat
Want : de dood loerde overal:
de honger, de oorlogen, en vooral de pest-epidemieën
maakten miljoenen slachtoffers
Voortdurend werd je herinnerd aan je vergankelijkheid.
Niemand wist of hij er morgen of volgend jaar nog zou zijn
De gevreesde toekomst overschaduwt het hier en nu.
En wie vandaag erg ziek of stokoud is, herkent dat.


Later, na de Middeleeuwen werd dat anders.
We gingen juist steeds meer van de toekomst verwachten
Niet vandaag, maar later, als we een keer binnen zijn, dan begint het grote genieten
Dan is het huis afbetaald en veel meer waard geworden
Dan is er de AOW en een flink pensioen
Dan reizen we de hele wereld rond
gaan we genieten van een zwitserlevengevoel.
De gedroomde toekomst overstraalt het hier en nu.
En wie vandaag gezond is, hard werkt en wat opzij legt, herkent dat levensgevoel vast


Maar nu is dat alles onzeker geworden:
Corona - Je zult maar een cafe of een disco hebben
Klimaatverandering - Je zult maar bij een riviertje wonen..
Stikstofmaatregelen - Je zult maar boer zijn
En zijn de pensioen welvaartsvast?- je zult maar aow-er zijn


Waar moeten we ons op voorbereiden?
De onzekere toekomst zet een vraagteken achter het hier en nu
En wie vandaag zijn baan, zijn bedrijf dreigt te verliezen herkent dat levensgevoel.


Bedenk eens voor jezelf hoe jij de toekomst ziet:
wie bedreigend, wie stralend, wie onzeker?



B      Je kunt je ook minder door de toekomst laten bepalen.
Je leeft nu, je leeft maar één keer
stel niet uit:
Het leven is zo mooi, zo mooi als een bloem
met prachtige kleuren en heerlijke geuren
Pluk de dag, geniet van het leven,
geniet van alles wat het leven te bieden heeft.


Dat lijkt wel op wat Jezus ons in het evangelie zegt:
maak je geen zorgen voor de dag van morgen.
Maar de Heer zei er achter aan:
want elke dag heeft genoeg aan zijn eigen kwaad.
Hij bedoelt:
Het is al moeilijk genoeg om van deze dag wat te maken
Probeer niet ook nog de zorgen en onzekerheden van morgen
en daarna te bezweren.
Dat wordt te veel.
Daar vertil je je aan.
Dan wakker je het vuurtje van de zorgen alleen maar mee aan
Dan vind je nergens meer rust.
Kun je nergens meer van genieten.
Dat is geen leven. En zo IS het ook.


Mensen die ziek zijn en weten dat ze niet zo lang meer te leven hebben
die weten dat:
Die denken niet teveel aan later
Die proberen te genieten van elke dag die nog een beetje de moeite waard is.


En wonderlijk genoeg: dat is soms meer dan je zou denken.
Gelukkig maar:, de bloemen in de vensterbank
de vogels in de tuin, een oude vriend die langs komt
daar komt zoveel goeds in mee…
zoveel dat je sterkt…waarin God je kracht laat vinden
Mooi als je het zo kunt beleven:
zorgen, een moeilijke weg…met Gods hulp toch begaanbaar.

Maak je geen zorgen voor morgen



C      Pluk de dag, zoiets hoorden we Prediker ook zeggen:
geniet, beste vriend, van je jonge jaren
haal je hart op aan de dagen van je jeugd
volg de wegen die je hart wil gaan
gun je ogen wat ze wensen.


Dat klinkt royaal, ga er op uit
Alsof je Ramses Shaffy hoort zingen:
Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder
Leef intens, leef voluit, geniet!


Uiteraard bedoelt Prediker niet dat we ons helemaal uitleven
en als een beest te keer gaan in de kroeg,
op vakantie, in bed, achter het stuur, op ons werk


Zo heeft hij trouwens zelf wel geleefd.
In het begin van zijn boekje schrijft hij daarover
hoe hij rijker en rijker wordt
een paleis bouwt, schatten verzamelt, tuinen en parken aanlegt
vele, vele vrouwen verslijt
Maar daarvan zegt hij: t is allemaal ijdelheid, najagen van wind.


En misschien hebben wij dat ondertussen ook wel geleerd:
dat dit je niet echt gelukkig maakt:
doorzakken tot diep in de nacht
de ene vriend of vriendin na de andere
3 x per jaar op vakantie
de ene kick na de andere opzoeken.
Dat is allemaal wel leuk op het moment zelf
Maar toch ook zo’n ijdel en leeg gedoe.
Ipv voldoening is er na afloop een katerig gevoel.


En om dat dan weer te verdrijven
storten we ons in het volgende avontuur.
Zo zijn we op de loop voor de leegte
Zonder ooit te vinden
Als we niet oppassen,
raken we nog verslaafd aan drank, aan sex, aan werk, aan reizen


Hoe kunnen we dan wel gelukkig zijn in het hier en nu?
Hoe genieten zonder kater na afloop?


D      Zou het helpen als we een apparaatje zouden uitvinden
heel klein, een chip dat je in je hoofd monteert
en dat apparaat leest dan af waar je zin in hebt
lekker eten
een knappe vrouw of man
een mooi uitzicht vanaf een hoge berg
parachutespringen
of dat je je dicht bij God voelt
maakt niet uit wat
Die machine weet dat van jou
en die gaat er nu voor zorgen
dat jij in je hersenen die gewenste ervaring ook voelt.
Dan geniet je met volle teugen:
nooit meer honger en dorst enz.
Elk verlangen wordt probleemloos bevredigd. (de Lange 144)


Is dat genieten? Zou je dat willen? Zou je dan gelukkig zijn?


Waar zou jij liever hebben
zou je kiezen voor voor zo'n geluks-chip?
Of zou je voor het echte leven kiezen, los van de machine
Met de kans dat het leven je teleurstelt??


Wie kiest voor de geluksmachine? handen omhoog tellen
Wie kiest voor het echte leven? handen omhoog tellen


Dat had ik wel gedacht:
Wij willen de dingen echt doen,
Met de moeite om het te bereiken
Met de voldoening als het lukt
Met de pijn als het tegenvalt.
We willen niet alleen het idee hebben dat je ze doet.


Daaraan kun je zien
dat het ons te weinig is als we genieten van eten en drinken,
van muziek, van de liefde
van mooie spullen en verre reizen
van religieuze gevoelens
Dat op zich vervult niet ons hart.
Anders zouden we wel voor de geluksmachine kiezen.


E      Echt geluk gaat veel dieper dan aangename ervaringen.
Echt gelukkig is iemand die weet waartoe hij op aarde is
en dat met hart en ziel beaamt (de Lange 117)
Alle grote mensen,
de moeder Theresa’s, de Nelson Mandela’s,
zij vonden het geluk, toen ze wisten waar ze voor leefden
Toen ze niet meer zo op zichzelf en het genieten gericht waren


Zo is het nog:
Wij vinden het geluk als we een doel hebben waar we ons aan toewijden:
de armen in India, voor moeder Theresa
voor Mandela: de strijd tegen de apartheid


Het kan ook een veel minder hoogdravend doel zijn:
dat je een goede vader of moeder bent voor je kinderen
een stukje inzet voor de buurt.
Open staan naar de mensen en de wereld om je heen.
En dan: weten wie je bent en wat je te bieden hebt.
Je bijdrage leveren…je best doen voor je idealen


Echt genieten en je gelukkig voelen dat
vind je niet aan de geluksmachine
Je vindt het niet in wat de reclame je wijsmaakt:
reizen, drinken, uitgaan, vrouwen
Geluk is een bij-product.
Pas als je ervaart dat je leven ge-lukt, dan kun je je gelukkig voelen.
Als je je leven niet zinvol vindt, kun je ook niet gelukkig zijn.


Geniet zegt de Prediker,
Geniet van de zon en van het licht
van je werk, van de vrouw van je dromen
En genieten daarvan doe je als je weet
waar je voor leeft…wat God met je voor heeft.


Leef in het hier en nu.
Pluk de dag, grijp de kansen. Maak wat van je leven.
Met Gods hulp een nieuw begin
AMEN.
 
terug